Nguyên nhân & cách chữa cháy pin xe điện an toàn, không nổ

Cháy pin xe điện là một vấn đề nghiêm trọng và nguy hiểm, có thể gây ra thiệt hại lớn về tài sản và tính mạng. Nếu phát hiện khói hoặc lửa, hãy nhanh chóng di chuyển xe ra khỏi khu vực đông người, sử dụng bình chữa cháy chuyên dụng (nếu có), và gọi ngay cho lực lượng cứu hỏa (114). Việc hiểu rõ nguyên nhân, áp dụng các biện pháp phòng ngừa và biết cách xử lý đúng cách sẽ giúp bạn sử dụng xe điện an toàn hơn. Cùng OSAKAR khám phá những thông tin quan trọng trong bài viết này nhé!

1. Nguyên nhân gây cháy pin/ắc quy xe điện 

Nguy cơ cháy pin xe điện có thể xuất phát từ lỗi kỹ thuật hoặc những tác động bên ngoài trong quá trình sử dụng. Hiểu rõ những nguyên nhân này giúp người dùng chủ động phòng ngừa rủi ro, nâng cao độ an toàn khi di chuyển.

1.1. Do thiết bị sạc và nơi sạc xe 

Có nhiều nguyên nhân có thể khiến pin hoặc ắc quy xe điện gặp sự cố, đặc biệt trong quá trình sạc. Việc hiểu rõ các rủi ro này sẽ giúp người dùng hạn chế nguy cơ cháy nổ:

• Sạc pin/ắc quy quá thời gian cần thiết: Khi pin đã đầy nhưng vẫn tiếp tục sạc, nhiệt lượng có thể tích tụ, làm giảm độ bền và trong một số trường hợp có thể dẫn đến cháy nổ.
• Dùng bộ sạc không tương thích: Việc sử dụng bộ sạc không đúng chuẩn có thể khiến điện áp và dòng điện không ổn định, gây quá tải hoặc đoản mạch, làm tăng nguy cơ cháy.
• Dây sạc hoặc ổ cắm bị hư hỏng: Nếu dây sạc bị đứt, hở hoặc ổ sạc bị ẩm, dòng điện có thể bị rò rỉ, tạo ra tia lửa điện, dẫn đến chập cháy.
• Sạc pin ở môi trường có nhiệt độ cao: Khi để xe gần bếp, lò sưởi hoặc ngoài trời dưới ánh nắng gắt, nhiệt độ của pin có thể tăng nhanh, làm tăng nguy cơ cháy nổ.

1.2. Do lỗi kỹ thuật phát sinh

Những lỗi kỹ thuật liên quan đến pin hoặc ắc quy, dù do sản xuất hay hao mòn theo thời gian, đều có thể dẫn đến nguy cơ cháy nổ.

• Pin/ắc quy bị xuống cấp, hư hỏng hoặc gặp sự cố bên trong có thể khiến nhiệt độ tăng cao bất thường, làm gia tăng nguy cơ cháy.
• Các sai sót trong khâu sản xuất, như sử dụng linh kiện kém chất lượng hoặc lắp ráp không đúng tiêu chuẩn, có thể dẫn đến hiện tượng đoản mạch, gây cháy nổ.
• Việc sử dụng pin/ắc quy không rõ nguồn gốc, đã qua sửa chữa hoặc chất lượng kém sẽ làm mất an toàn trong quá trình vận hành xe. Để đảm bảo an toàn, người dùng nên mua xe điện và phụ kiện từ đại lý chính hãng hoặc trang web của thương hiệu uy tín tại đây.

1.3. Do nhân tố bên ngoài

Pin xe điện còn có thể gặp sự cố do tác động từ bên ngoài. Những yếu tố này có thể làm tăng nguy cơ cháy nổ nếu không được kiểm soát đúng cách:

• Va chạm mạnh trong quá khứ: Tác động bên ngoài có thể làm pin bị biến dạng, dẫn đến chập mạch bên trong. Khi sạc, pin có nguy cơ phát nhiệt bất thường và gây cháy nổ.
• Hiện tượng thoát nhiệt (thermal runaway): Xảy ra khi pin hoặc ắc quy bị quá nóng, kích hoạt phản ứng dây chuyền, làm nhiệt độ tăng cao đột ngột và bốc cháy.
• Sử dụng xe không đúng cách: Chở quá tải hoặc chạy với tốc độ cao liên tục, có thể khiến pin/ắc quy bị quá tải, giảm tuổi thọ nhanh chóng và tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ.

2. Những cách chữa cháy xe điện bị cháy pin/ắc quy

Khi phát hiện xe điện bốc cháy, điều quan trọng nhất là giữ bình tĩnh, nhanh chóng di chuyển ra xa và cách ly xe cháy khỏi các phương tiện xung quanh. Đồng thời, gọi ngay 114 để được hỗ trợ kịp thời và áp dụng một trong ba phương pháp chữa cháy sau đây:

2.1. Cách 1: Dùng bình chữa cháy chuyên dụng

Khi xảy ra cháy pin hoặc ắc quy xe điện, sử dụng bình chữa cháy chuyên dụng là phương án hiệu quả nhất để dập lửa nhanh chóng và an toàn. Những loại bình này được thiết kế đặc biệt để xử lý đám cháy từ pin lithium, giúp kiểm soát nhiệt độ và ngăn chặn nguy cơ cháy lan. Việc sử dụng đúng loại bình chữa cháy sẽ giúp giảm thiểu thiệt hại, bảo vệ an toàn cho con người và tài sản.

Một số loại bình chữa cháy có thể sử dụng gồm:

• Bình chữa cháy nhãn hiệu Orion OR-6: Sử dụng công nghệ nước và foam đặc biệt, có khả năng dập tắt đám cháy trong vòng 4 phút. Sau khi lửa được kiểm soát, pin không có hiện tượng nổ, không tạo khói, và nhiệt độ giảm sâu dưới 60 độ C.
• Bình chữa cháy nhãn hiệu F500 EA: Ứng dụng công nghệ bọc phân tử với dung dịch chữa cháy gốc nước, giúp dập tắt đám cháy chỉ trong 2 phút. Sau khi lửa tắt, các viên pin không tiếp tục cháy âm ỉ, không phát sinh khói và nhiệt độ cũng giảm đáng kể.

Để sử dụng bình chữa cháy chuyên dụng hiệu quả, cần thực hiện đúng các bước sau:

• Bước 1: Xác định nhanh vị trí cháy trên xe và đảm bảo khoảng cách an toàn với các vật dễ cháy xung quanh. Nếu có thể, di chuyển xe ra khu vực trống để tránh cháy lan.
• Bước 2: Lắc nhẹ bình chữa cháy để dung dịch bên trong được phân bố đều. Giữ bình ở tư thế thẳng đứng, hướng vòi phun vào khu vực đang bốc cháy.
• Bước 3: Nhấn cò bình và phun trực tiếp vào phần pin hoặc ắc quy bị cháy. Duy trì việc phun cho đến khi lửa được dập tắt hoàn toàn, đảm bảo không còn khói hoặc tàn lửa còn âm ỉ.
• Bước 4: Theo dõi nhiệt độ của khu vực vừa cháy, có thể sử dụng thiết bị đo nhiệt hoặc kiểm tra bằng cảm quan để đảm bảo không còn nguy cơ cháy lại. Nếu cần thiết, tiếp tục làm mát khu vực này bằng nước hoặc foam chữa cháy.

 2.2. Dùng cát khô chữa cháy

Khi không có bình chữa cháy chuyên dụng, cát khô có thể là một giải pháp thay thế để kiểm soát đám cháy do pin xe điện. Cát có tác dụng cô lập nguồn nhiệt, ngăn không cho oxy tiếp xúc với lửa, từ đó làm giảm cường độ cháy. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả, cần sử dụng một lượng cát đủ lớn, phủ kín toàn bộ khu vực đang bốc cháy nhằm hạn chế tối đa nguy cơ cháy lan.

Dưới đây là hướng dẫn dập lửa bằng cát khô:

• Bước 1: Nghiêng hoặc đạp đổ xe để phần pin tiếp xúc trực tiếp với mặt đất, giúp việc khống chế ngọn lửa hiệu quả hơn.
• Bước 2: Sử dụng một lượng lớn cát khô, đổ phủ kín khu vực pin đang cháy để cách ly hoàn toàn với không khí, ngăn lửa tiếp tục bùng phát.
• Bước 3: Sau khi lửa yếu dần, tiếp tục bổ sung thêm cát để đảm bảo ngọn lửa không thể bùng phát trở lại. Theo dõi sát khu vực này ít nhất 30 phút để phòng tránh nguy cơ cháy âm ỉ.

3. Cách phòng tránh cháy pin xe điện

Để giảm nguy cơ cháy nổ do pin xe điện, người dùng cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc an toàn trong quá trình sử dụng, sạc và bảo dưỡng. Dưới đây là ba biện pháp quan trọng giúp bảo vệ pin và kéo dài tuổi thọ xe:

• Sử dụng xe điện đúng cách: Tuân thủ hướng dẫn từ nhà sản xuất không chỉ giúp đảm bảo an toàn mà còn kéo dài tuổi thọ pin. Tránh chở quá tải, không chạy xe qua khu vực ngập nước hoặc tự ý can thiệp vào hệ thống điện, vì những yếu tố này có thể dẫn đến đoản mạch, gây chập cháy.
• Sạc điện đúng cách và đúng nơi: Chỉ sử dụng bộ sạc chính hãng và tuân thủ khuyến nghị của nhà sản xuất. Nên đợi pin nguội trước khi sạc, tránh sạc quá lâu hoặc sạc qua đêm để hạn chế nguy cơ quá nhiệt. Ngoài ra, cần chọn nơi sạc thoáng mát, tránh xa các vật dễ cháy để đảm bảo an toàn.
• Kiểm tra và bảo dưỡng xe định kỳ: Thường xuyên kiểm tra hệ thống điện, pin, dây sạc để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường như pin bị phồng, nứt vỏ hoặc có hiện tượng chập điện. Đưa xe đi bảo dưỡng tại trung tâm chuyên nghiệp giúp xe vận hành ổn định và giảm thiểu rủi ro cháy nổ.

4. Những câu hỏi thường gặp về pin/ắc quy xe điện. 

Nhiều người dùng xe điện quan tâm đến cách sử dụng, bảo quản và xử lý pin/ắc quy an toàn. Dưới đây là giải đáp cho một số thắc mắc phổ biến.

1 – Pin lithium xe điện cháy có dập được không?

• Cháy pin lithium xe điện rất khó dập do phản ứng hóa học nội tại, không phụ thuộc vào oxy, và có nguy cơ tái cháy cao.
• Phương pháp hiệu quả nhất là làm mát bằng lượng nước lớn, sử dụng bình chữa cháy chuyên dụng, hoặc cách ly xe để đám cháy tự hết.
• Tuyệt đối không sử dụng bình chữa cháy bột hoặc CO2, và luôn gọi lực lượng cứu hỏa chuyên nghiệp khi xảy ra cháy.

2 – Pin xe điện có nổ khi đang sạc không?

• Pin xe điện có thể phát nổ khi đang sạc nếu pin kém chất lượng, sạc không đúng cách, hoặc hệ thống điện gặp sự cố.
• Nguy cơ nổ tăng cao khi sử dụng pin không chính hãng, sạc quá lâu, hoặc sạc ở môi trường nhiệt độ cao.
• Để an toàn, hãy luôn sử dụng pin và bộ sạc chính hãng, tuân thủ hướng dẫn sạc, và kiểm tra định kỳ hệ thống điện.

3 – Khi nào cần thay pin/ắc quy xe điện?

Bạn nên thay pin/ắc quy xe điện khi hiệu suất giảm đáng kể, thường sau khoảng 3 – 5 năm sử dụng hoặc từ 800 – 1.500 chu kỳ sạc. Một số dấu hiệu cho thấy cần thay pin bao gồm thời gian sạc kéo dài, quãng đường di chuyển bị rút ngắn đáng kể, hoặc pin có hiện tượng phồng, nứt, rò rỉ dung dịch và nóng bất thường. Để đảm bảo an toàn và duy trì hiệu suất xe, việc thay thế pin đúng thời điểm là rất quan trọng.

4 – Hãng xe điện nào có pin/ắc quy bền và an toàn?

OSAKAR là một trong những thương hiệu xe điện được đánh giá cao nhờ sử dụng ắc quy axit chì do hãng trực tiếp nghiên cứu và sản xuất. Loại ắc quy này có độ bền cao, giúp hạn chế tình trạng quá nhiệt, đồng thời nâng cao tính an toàn và kéo dài tuổi thọ khi sử dụng.

Không chỉ sở hữu ắc quy axit chì với độ bền cao, xe điện của OSAKAR còn nổi bật với 3 ưu điểm lớn sau đây:

• Kiểu dáng hiện đại với bảng màu trendy: Xe có kiểu dáng trẻ trung, năng động, phù hợp với xu hướng thị trường. Người dùng có thể lựa chọn nhiều màu sắc đa dạng, từ tông trầm cá tính đến gam màu nổi bật, đáp ứng sở thích riêng.
• Tích hợp tính năng thông minh: Xe được trang bị nhiều tính năng hữu ích như hệ thống khóa chống trộm, màn hình LED hiển thị rõ nét và đèn LED tiết kiệm điện. Một số dòng xe còn hỗ trợ chế độ lái thông minh, giúp điều chỉnh tốc độ linh hoạt.
• Phù hợp với nhiều đối tượng người dùng: Với thiết kế tiện lợi và hiệu suất vận hành ổn định, xe điện OSAKAR là lựa chọn lý tưởng cho học sinh, sinh viên, dân văn phòng và cả người trung niên. Xe chạy êm, tiết kiệm năng lượng và phù hợp cho việc di chuyển hằng ngày.

Để giảm thiểu nguy cơ cháy pin xe điện, người dùng cần tuân thủ quy tắc sạc, sử dụng và bảo dưỡng đúng cách. Khi xảy ra sự cố, hãy bình tĩnh và áp dụng biện pháp chữa cháy pin xe điện an toàn, ưu tiên bình chữa cháy chuyên dụng. Đừng quên lựa chọn xe điện từ thương hiệu uy tín như OSAKAR để đảm bảo an toàn và chất lượng.